23 ağustos 2017 yılında uygulamaya alınan, segregated witness yani segwit, bitcoin protokol güncellemesine verilen isimdir. Bitcoin algoritmasının güncellenmesi gerekirse, bu duruma katılımcılar ve geliştiriciler birlikte karar verirler. Segregated witness güncellemesi, bitcoinde risk oluşturabilecek hataları düzeltmek ve ağı ölçeklendirmeye yardımcı olması için tasarlanmıştı.
Segwit Nedir?
Segregated witness yani ayrılmış tanık bir protokol güncellemesidir. Bu protokol, blok zincir ağlarının ölçeklenebilirlik sorununu çözmek için ortaya çıkmıştır. Bitcoin sistemi ortalama her 10 dakikada bir yeni bir blok doğrulamaktadır. Her bir blok için birkaç işlem yapılmaktadır. Buradan da anlaşıldığı gibi ağ büyüklüğü her bir blokta doğrulanabilecek işlem sayısını etkilemektedir. Bitcoin ağında yapılabilen saniye başına işlem sayısı ortalama olarak yedidir.
Segregated Witness protokolünün ana fikri, işlem verisiyle imzaların birlikte yer almayacağı şekilde blok verisini yeniden güncellemektir. ’Segwit protokolü nedir? ‘ sorusunun cevabını şu şekilde verelim: Tanıkları yani imzaları, işlem verisinden ayırmayı içeren bir protokoldür. Böylece tek bir blokta daha fazla işlem depolanır. Bitcoin ağının iş üretimi artar.
Saniyede yalnızca 7 işlem yapılması, blokta işlem sonuçlarının süresini uzatabilir. Bu durum saniyede binlerce işlem yapabilen geleneksel finansal ağlara göre oldukça yavaş olacaktır. Bunun için segregated witness, Pieter Wuille ve diğer Bitcoin Core katılımcıları tarafından geliştrilmiştir. Bu güncelleme 2017 yılında yumuşak çatallama (soft fork) olarak bitcoin ağına eklenmiştir.
Günümüzde çeşitli kripto para projeleri bu güncellemeyi kullanmaktadır. Segregated witness blok kapasitesi ve artan işlem hızı gibi çeşitli faydaları sağlamıştır. Ayrıca bu protokol işlem değiştirilebilirliği hatası sorununu çözmüştür.
Segregated witness protokolüyle birlikte ikinci katman protokollerinin geliştirilmesi hakkında bilgi verelim. Bitcoin gibi blok zincirlerinin üzerine kurulmuş yeni platformlar ikinci katman protokoller olarak adlandırılır. Lightning Network, zincir dışı mikro ödeme ağı olan popüler ikinci katman protokolüdür.
Lightning Network, bitcoin sistemi üzerinde çalışan bir protokoldür. Bu güncellemenin amacı çok kısa sürede daha fazla işlemin onaylanmasını sağlamaktır. Böylece kullanıcılar için daha hızlı bir hizmet verilecektir. İşlemler blok zinciri dışında biriktirilmektedir. Daha sonra bitcoin ağı tarafından işlemler ara bellekte saklanmaktadır.
Segwit Protokolü ile Hedeflenen Neydi?
Segregated witness protokolü ile hedeflenen en önemli durumlardan biri blok kapasitesindeki artıştı. İşlem girdisinden imza verisi çıkarılmıştır. Böylece bir blokta daha fazla işlem depolanmıştır. Bloktaki işlemler girdiler ve çıktılardan meydana gelmektedir. İşlem girdisinde göndericinin açık adresi bulunur. İşlem çıktısında alıcının açık adresi yer alır.
Ayrıca gönderenin transfer ettiği fonlara sahip olduğunu kanıtlaması için bir dijital imza gerekmektedir. Segregated witness olmadan imza verisi bir bloğun %65’ini kapsamaktadır. ‘Segwit nedir?’ sorusuna verilecek en iyi cevaplardan biri bu protokol ile imza verisi işlemin girdisinden çıkarılmaktadır. Böylece efektif blok alanı, 1 MB’den 4 MB’ye yükselir.
Segregated witness protokolü fazla işlem depolayan bloklarla birlikte işlem hızını da artıracaktır. Böylece hareket halindeki işlem miktarı da artmış olacaktır. Böylece TPS oranı yükselecektir.
Bitcoin ağında işlem hızı artınca işlem masrafları da düşecektir. Segregated witness protokolünden önce her işleme ortalama 30 ABD doları harcanıyorken, bu güncelleme ile masraflar 1 ABD dolarından daha az olmuştur.
Bitcoin blok zincirinde önemli sorunlardan biri de işlem imzaları üzerinde oynanma potansiyeliydi. İmzanın değişmesi iki parti arasında gerçekleşen işlemin bozulmasına neden olabilmekteydi. Blok zincirleri üzerinde korunan veriler değiştirilemez olduğu için geçersiz işlemler kalıcı olarak ağ üzerinde kalmaktaydı.
Segregated witness protokolü ile imzalar işlem verisinin bir parçası olmaktan çıkmıştır. Böylece imzanın değiştirilme ihtimali mümkün gözükmemektedir. Bu güncelleme ile ikinci derece katman güncellemeler ve akıllı sözleşmeler gibi daha fazla yeniliklerin önü açılmış oldu.
Segwit Avantaj ve Dezavantajları
Segregated witness güncellemesinin avantajlarından bahsedelim:
- Bu güncelleme ile bitcoin ağındaki işlem genleşmesine çözüm bulundu. Böylece büyük bir problem, yaratıcı ve basit bir şekilde çözümlendi.
- Segregated witness bitcoin ağını hafifleştirdi. Toplam bitcoin ağı ebatında artışa gitmeden daha fazla işlem gerçekleşmektedir.
- Önceden bitcoin işlem ücretleri çok fazla yüksekti. Fakat bu güncelleme ile işlem hızları arttı. İşlem hızındaki artış ucuz işlem maliyetine neden oldu.
- Bitcoin ağının milyonlarca kullanıcıya hizmet verecekse, ölçeklenebilirlik sorununun olmaması gerekiyordu. Segregated witness ile lightning network ölçeklenebilirlik gerçeğe dönüştü.
Birazda segregated witness güncellemesinin dezavantajlarından bahsedelim:
- Bitcoin ağındaki madencilerin çoğu segregated witnessi istemiyor. Çünkü düşük ücretler madencilerin kârlarını etkiliyor. Kâr ettirmeyen veri side chainı desteklemek işlerine gelmiyor. Cüzdanlar gibi diğer hizmetlerde segregated witness değişikliklerine uyum sağlamada geç kalmıştır. Bu güncellemenin ilk zamanlarında işlemlerin %14’ünde bu güncelleme kullanıldı. Günümüzde bu yüzde artsa da bitcoin ağının tümüyle güncellenmesi için daha zaman gerekiyor.
- Bazı bitcoin ağı geliştiricileri, segregated witness uygulamasının ölçeklenebilirlik problemini tümüyle çözmekten uzak olduğunu iddia etmektedir. Bu geliştiriciler gelecekte bitcoin blok zinciri boyutunda ve işlemlerinin gerçekleşme şeklinde yapılacak devasa değişikliklerin ağın doğru şekilde ölçeklenmesini sağlayacağını söylemektedirler.
- Segregated witness bitcoin topluluğunun bölünmesine neden oldu. Anlaşmazlıklar bazı hard forkların gerçekleşmesine sebep olmuştur. Bunlardan en bilineni bitcoin cash(BCH)’tir.
Sonuç olarak; Segregated witness bitcoin ağının en büyük güncellemelerinden biridir. Bu protokolün bitcoin topluluğu tarafından desteklenmesi ve uygulanması onu daha da göz önünde tutacaktır. Yukarıda da bahsedildiği gibi segregated witness blok zincir ağlarının özellikle ölçeklenebilirliğe yönelik sorunlarını gidermek için ortaya çıkmıştır. Bu nedenle blockchain teknolojisinde önemli bir adım olarak yerini almıştır.
Segregated witness ve diğer ikinci katman protokollerin bir araya gelmesiyle ağlar daha çok işlemi daha verimli yapacaklardır. Ayrıca işlem masrafında ciddi düşüşler olacaktır. BTC segwit yenilikçi ve güçlü bir çözüm yolu açsa da bitcoin topluluğu tarafından benimsenmesi gerekmektedir. Şuan da segregated witness protokolü tüm bitcoin adresleri kullanmamaktadır.
Bu post hakkında tartışma