h Blockchain (blok zinciri) BTC’nin ardından tüm dünyada ses getiren bir sistemdir. Blockchain nedir? Özel olarak oluşturulan ağda yapılan her işlemin kayıt altına alınması, şifrelenmesi ve yeni işlemler için blok oluşturulmasına olanak sağlayan sistemdir. Blockchain geliştirdiği teknoloji sayesinde, kolay bir biçimde işlem kaydı alınmasına ve oldukça düşük komisyonlar ile işlem yapma olanağını kullanıcıya sunmaktadır.
Blockchain teknolojisi bizzat blok zincirini kullanan kullanıcıların yardımıyla ilerlemektedir. BTC’nin blok zinciri, gönüllü olan kullanıcıların üzerinde işlem yapmasına olanak tanımaktadır. Bu da mining işlemini doğurur. Mining işleminde gönüllülük esas olsa bile, blok zinciri her yeni blok keşfi başına minerlara (madencilere) belirli ödüller sağlamaktadır.
Blockchain Teknolojisi Nedir?
Blok zinciri oldukça yenilikçi bir teknolojidir. Blockchain teknolojisi nedir? Blok zincirlerinin kusursuz biçimde çalışması için üretilmiş olan teknolojilerdir. Blok zincirlerinde bulunan teknolojiler sayesinde, güvenli, hızlı ve düşük komisyon ile işlem gerçekleştirilebilir. Geleneksel iş ağlarına nazaran oldukça düşük ücretlerle işlem yapmaya olanak sağlayan bu teknoloji, aynı zamanda oldukça da hızlıdır.
Bir blok zincirinin temel olarak 3 ögesi ve özelliği bulunmaktadır. Blockchain teknolojisi temel özelliği ve ögeleri:
1) Dağıtık Büyük Defter
Her blok zinciri, kendi dağıtık büyük defter teknolojisine sahiptir. Bu büyük kayıt defteri üzerine tüm kullanıcıların erişimi bulunmaktadır. Bu defterlerde işlemler yalnızca bir kez kaydedilmekte, bu da geleneksel sistemlerde ki aynı işlemi tekrar etme sürecini ortadan kaldırmaktadır.
2) Kayıtların Üzerinde Değişiklik Yapılamaz
Blok zincirinde gerçekleşen her işlem, büyük bloklara kayıt edilmektedir. Bu işlemlere sonradan tüm kullanıcıların erişimi olsa bile, hiçbir katılımcı bunlar üzerinde değişiklik yapamaz. Hatta, oluşturulmuş olan işlem kaydı hatalı olduğunda bile, işlem kaydının üzerinde değişiklik yapmak mümkün değildir.
İşlem kaydı hatalıysa işlemi tersine çevirmek adına, sıfırdan bir kayıt oluşturulur. İşlem tersine dönse bile, her iki kayıt da erişilebilir durumda kalmış olur.
3) Akıllı Sözleşme Özelliği
Akıllı sözleşmeler blockchain teknolojisi için oldukça önemlidir. Akıllı sözleşmeler yardımıyla işlemler hızlandırılmaktadır. Aynı zamanda, akıllı teknolojiler sayesinde, blok zincirinin çalışacağı kurallar belirtilmekte ve bu kurallar ile blok zinciri çalışmayı sürdürmektedir.
Blok Zinciri Teknolojisi Avantajları
Blok zincirinin insanoğluna, finansal işlemleri için sunduğu kolaylık oldukça büyüktür. Blokchain teknolojisi sayesinde, herkes için erişilebilir ve merkeziyetsiz sistemler geliştirilmiştir. Dünya üzerinde geleneksel bankacılık hizmetlerinin herhangi birinden yararlanamayan pek çok konum bulunmaktadır. Blok zinciri sayesinde bu konumlarda yaşayan insanlar, global manada alım-satım, yatırım ve trade yapabilirler.
Blok zinciri teknolojisi temel avantajları:
- Merkeziyetsiz sistem,
- Güven unsuru,
- Verimliliğin artması,
Konuları yer almaktadır.
1) Merkeziyetsiz Sistem
Blok zinciri sisteminin genellikle merkeziyetsiz oluşu, bütün herkese yarar sağlamaktadır. Geleneksel ekonomi, merkezileşmiş sistemlere bağlıdır. Geleneksel ekonominin merkeziyetlere bağlı olması durumu:
- Yavaş işlem yapılmasına yol açar.
- Yapılan işlemlerde oldukça fazla ücret ödenmesi gerekir.
- Sistem yalnızca belirli bir merkeze kar getirmek amacıyla kurulmuştur.
- Sistemin güvenlik açıkları oldukça fazla sayıdadır.
Merkeziyetsiz sistemde bu tür sorunlar ortadan kaldırılmış olur. Blok zinciri teknolojisi ortadan kaldırdığı bu büyük sorunlar sayesinde, kişi ve kurumlar için oldukça avantajlı finansal bir sistem oluşturmuştur.
2) Güven Unsuru
Ağ üyelerinin hepsi, ağ üzerinde var olan işlemi onaylamadan, işlem kaydı tutulmamaktadır. Bu sebeple ağda görüş birliği olan %51 kuralı geçerlidir. Bir işlemin kaydının tutulması için, çoğunluğun işlem hakkında onay vermesi gerekir. Yani herhangi bir hacker, herhangi bir blok zincirini hacklemek isterse o blok zincirinin tüm kullanıcılarının %51’ini aynı anda hacklemek zorundadır. Hatta blok zincirleri kullanıcılarının sayısına bakıldığı zaman, bu olayın neredeyse imkansız olduğu doğrudan görülecektir.
Güven unsurunu artıran bir diğer işlem ise karşılıklı olarak yapacağınız transfer işlemlerini, yalnızca belirlenen kişilerin görebilmesidir. Yani yapacağınız transferler, sadece ve sadece izni olan kullanıcılar ile paylaşılacaktır.
3) Verimlilik
Yavaş sistemin getirilerini hepimiz biliriz. İşlem sıraları, saatlerce bekletilen transferler ve boşa harcanmış onca zaman. Blok zinciri teknolojisi sayesinde, tüm bu sorunlar ortadan kalkıyor. Ağın tutulduğu defter tüm kullanıcılar arasında dağıtıldığı için, oldukça hızlı biçimde işlemler onaylanabilir.
Hatta yeni çıkan blok zincirlerinde, işlem hızı konusu BTC’ye nazaran daha iyidir. BTC’nin işlem hızı ise geleneksel sistemlere nazaran çok daha iyidir.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Blok zincirinin çalışma yapısı hakkında, yazımızın bu kısmına kadar ufak notlar paylaştık. Şimdi tam olarak aklınızda ki soruyu yanıtlayacağız. Blockchain nasıl çalışır? Blok zincirinde işlem kayıtları bloklar halinde tutulmaktadır. Bu bloklar ise madenci ismi verilen ve ağa bağlı gönüllü kullanıcılar tarafından oluşturulmaktadır.
Madencilik günümüzde genellikle ekran kartları ile yapılmaktadır. Yani Madencilik yapan sistemler, zorlu matematik sorularını çözerek sisteme yeni bloklar eklemeye çalışırlar. Blockchain teknolojisi sisteme eklenen belirli blok başına, madencilere ödüller vermektedir. BTC ve benzeri blok zincirlerinin son üretim miktarı belli olduğu için, yeni blok keşfetmek gitgide daha da zorlaşır. Bu sebeple ödül almak gitgide daha zorlaştıkça sistem ödül miktarını artırabilir.
Arşivlendikten sonra bloklar haline getirilen işlemler, en sonunda bir özet fonksiyona dönüştürülürler. Bu özet fonksiyonlara, hash adı da verilmektedir. Fonksiyonları oluşturmak için SHA-256 isimli, verileri 64 karakterlik çıktılar halinde sunabilen, bir şifreleme sistemi kullanılır.
Ağa katılan ve node adı verilen gönüllü kullanıcılar, zincire eklenecek işlemler için son kontrolleri gerçekleştirirler. Node’u onay bilgisayarları olarak düşünmek de mümkündür. Node’un çoğunluğu tarafından onay gören bloklar, blok zinciri teknolojisi arasına girmeye hak kazanırlar.
An itibariyle blok zincirlerinde en sık kullanılan 2 tane kanıt sistemi bulunmaktadır. Bunlardan ilki PoW (Proof of Work), ikincisi ise PoS (Proof of Stake) olarak bilinmektedir.
PoW kısaca, yapılan işin kanıtıdır. PoW sistemine sahip blok zincirleri, yoğun işlem gücü ve yapılan işlemin kanıtı üzerine ilerlerler.
PoS ise kısaca hisse senedi kanıtıdır. Bu sistem PoW’a nazaran daha akılcı ve daha sürdürülebilir olarak gösterilmektedir.
Blockchain Nedir, Yeteri Kadar Güvenli Mi?
Blok zincirleri, daha önceden gördüğünüz hemen tüm sistemlerden daha güvenli sistemlerdir. Blockchain teknolojisi ve güvenlik konusunda metnimizde yer alan verilere de bakarsanız, ne kadar güvenli bir sistem olduğunu görebilirsiniz.
Güvenlik konusunda sorun teşkil eden sistemler genellikle kripto paraların alım-satım yapılmasına olanak tanıyan bazı sistemlerdir. Kısacası, seçilecek olan kripto para borsasının güvenliği de, en az blok zincirinin ki kadar önemlidir.
Kendinize en uygun kripto para borsasını seçmek için, sitemizde yer alan Kripto 101 bölümünü ziyaret etmenizi sizlere tavsiye ediyoruz.
Dilerseniz Kripto101 Youtube Kanalımızdan video olarak bizleri takip edebilirsiniz.
Bu post hakkında tartışma