Sanal para piyasalarındaki volatiliteye karşı ihtiyaç duyulan stable coin adlı kripto para birimlerine sabit para da denilmektedir. Bu para birimleri fiyat dalgalanmalarına karşı panzehir görevi görürler. Sabit paraların kripto para dünyasında işlevsel yönleri bulunmaktadır. Bu kadar önemli olan sabit para hakkındaki detaylı bilgiyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Stablecoin Nedir?
Sanal para piyasasında önemli bir yeri olan sabit parayı çoğu kişi duymuştur. Sabit para, fiyatı dengelemek için değeri altın ya da ABD doları gibi dış bir varlığa bağlı olan sanal paradır. Bu paralar diğer sanal para birimlerinin sağladığı avantajları sunmaktadırlar. Diğer kripto paraların sabit paralardan tek farkı, sabit olmamalarıdır.
Bir piyasada sahip olunan varlık fiyatları şiddetli bir şekilde sallanıyorsa, fon değerlerinin oynaklığı dışlayacak şekilde depolama seçeneğine sahip olması önemli olmaktadır. Bu seçenek, yalnızca kripto kullanıcılarıyla alakalı değildir. Sabit para ile perakendeciler, fiyat dalgalanmasından korkmadan, kripto parayla işlem yapabilirler.
Birçok sabit para, Euro ya da ABD doları gibi yaygın olarak kullanılan bir fiat para birimine sabittir. Bazı sabit paralar altın gibi varlıklara sabitlenmiştir. ‘Stable coin ne demek?’ sorusuna verilecek en net cevap şudur: Sabit paralar, birçok kripto para yatırımcıları için fiata para yatırmadan, sanal para portföylerini korumak istediklerinde, seçtikleri bir kurtarıcı olmaktadır. Bu durum özellikle ayı piyasalarında ve kârı fiat değerinde tutmak için tercih edilen bir yöntemdir. Çünkü günümüz finansal dünyasında para birimi sanal değil, fiattır.
Sabit para kavramı son günlerde çok popüler olmuştur. Sabit paraların merkeziyetsiz finansta kritik bir bileşen haline gelmesi mümkündür. Merkeziyetsiz finansal sistem yani DeFi, halka açık blok ağlar üzerine kurulu olan mevcut sistemlere bir seçenek sunar. Defi büyümeye devam derse, sabit paralar elbette önemli rol oynayacaktır. Çünkü kullanıcılar sanal para birimlerindeki kazançlarını kaybetmek istememektedirler. Bu nedenle birbirleriyle işlem yapmak için dalgalanma içermeyen bir araca ihtiyaç duymaktadırlar.
Neden Stablecoin’lere İhtiyaç Duyuldu?
Sabit para fiyat istikrarı sağlamaktadır. Ayrıca bu para birimi, ABD doları ya da altın gibi rezerv varlıklarla desteklenen sanal paradır. Bu durum onu piyasadaki dalgalanmalara karşı daha istikrarlı hale getirmektedir. Sabit para fikri ilk kez, Mastercoin belgelerinde 2012 yılında ortaya çıkmıştır. Fakat 2015 yılında, Tether şirketi ilk sabit parayı piyasaya sürdüğünde kullanılmaya başlandı.
Yüksek volatilite, sanal para birimlerinin günlük kullanılmasını zorlaştırmaktadır. Yüksek enflasyon faktörü dışarıda tutulduğunda, halkın sabit para kullanması mümkün olur. Bu noktada, ‘Stablecoin nedir? Ne işe yarar?’ sorusu sorulmalıdır. Sabit para, yüksek enflasyon oranına sahip ülkeler için rezerv para olabilir. Ayrıca dünyada ekonomik istikrar sağlaması mümkündür. Sabit paranın ana hedefi, sanal para dünyasının ve bankacılık sektörünün en iyi özelliklerini sağlamaktır.
Sabit paraların varlıklarla desteklenmesi, onları bir takas aracı olarak daha çekici yapacaktır. Bu durum, sabit paraların fiat paranın yerini almasını reel hale getirmektedir.
Stablecoin Türleri
Sabit paralar oldukça geniş bir kategoriye sahip olup, üç türe ayrılmaktadır:
- Fiat Tarafından Desteklenen Merkezi Sabit Paralar: Tether(USDT), Gemini USD (GUSD), USD Coin (USDC) gibi sabit paralar, banka hesaplarında saklanan fiat para birimiyle desteklenmektedirler. Bu paralar bir hükümet, bir banka, bir organizasyon tarafından başlatılıp yönetildikleri için merkezileştirilirler.
- Kripto Tarafından Desteklenen Merkeziyetsiz Sabit Paralar: Bu para türü bir merkeze bağlı değildir. Ağ kullanıcılarının fikir birliği ile yönetilen, yeni bir sabit para türüdür. DAI para birimi bu kategoriye girmektedir. Yatırımcıların, ABD dolarına sabitlenmiş olan DAI’yı almak için belirlenen miktardaki sanal parayı kilitlemeleri gerekmektedir.
- Merkezi Olmayan Algoritmik Sabit Paralar: Bu tür paralar diğerlerine göre daha yenidir. Bulundukları sistemi destekleyen herhangi bir teminat bulunmamaktadır. Algoritma ile fiyat istikrarını sağlamaya çalışmaktadırlar.
En Yaygın Kullanılan Stablecoin’ler Nelerdir?
En yaygın kullanılan stablecoinler aşağıda belirtilmiştir:
- Tether(USDT):Tether 2014 yılında kurulmuştur. İstikrarlı bir para olup, pazarın lideri konumundadır. ‘Stablecoin ne işe yarar?’ sorusuna, Tether para birimi üzerinden cevap verelim. Tether(USDT),parayı dijital para birimine çevirir. Fiyatını 1:1 ABD dolarına sabitler. Tether web sitesine göre, her ağın her zaman şirket tarafından tamamen destekleneceği beyan edilmiştir. Bu sabit coinin basıldığı ağlar: Ethereum, Omni, Tron, EOS ve Liquid’tir.
- USD Coin(USDC):Bu sabit parayı, ABD kripto borsası Coinbase, Circle ile birlikte piyasaya sürmüştür. Coinbase, kullanıcılarını USDC aldıkları zaman ödüllendirmektedir. Bu sabit coinin web sitesine göre her USDC, banka hesaplarında yer alan 1 ABD doları ile desteklenir. USD coin, MyCrypto ve MyEtherWallet gibi cüzdanlarda saklanabilir.
- Binance USD(BUSD):Binance ve Paxos arasındaki ortaklıktan çıkan bir sabit coindir.2019 yılından itibaren ticarete uygun hale getirilmiş bir paradır.
- Gemini Doları(GUSD):Trust şirketi tarafından kurulmuş bir paradır. Yapılan ilk sabit coin olarak lense edildi. ERC-20 tabanlı GUSD sanal para, Trust Company ve State Street Bank’ta tutulan fiat para birimini desteklemektedir. Bu para birimi kayıtlı kamu muhasebe firması tarafından her ay incelemeye alınmaktadır.
- True USD (TUSD):Bu sabit para 1:1 ABD dolarına sabitlenmiştir. ERC-20 tabanlıdır. True USD web sitesine göre bu para birimini büyük kripto borsalar dâhil yetmişten fazla borsa desteklemektedir.
Son olarak ‘Stablecoin nedir?’ sorusuna şu cevabı vererek yazımızı bitirebiliriz: Sabit para iki farklı alanı bir araya getirmek için ortaya çıkmış farklı bir girişimdir. Bu iki farklı alan, kripto para ile bankacılık sektörüdür. Müşterilere çok değişken olmayan ve günlük hayatta uygulanabilecek bir seçenek sunar. Sabit paranın yedeklenmiş olması, insanların bu sanal parayı kullanma ihtimalini artırmaktadır.
Bu post hakkında tartışma